Onderzoeksoutput

Onderzoeksoutput is een brede term die de diverse categorieën output omvat die door onderzoeksactiviteiten worden geproduceerd. Een belangrijk onderdeel van het werk van ECOOM-Interoperabiliteit bestaat uit het ontwikkelen en beheren van verschillende onderzoeksclassificaties voor deze output. Deze classificaties zijn essentieel voor nauwkeurige rapportering en voor het visualiseren van onderzoeksinformatie, bijvoorbeeld op het FRIS-portaal.
Bovendien speelt ECOOM-Interoperabiliteit een cruciale rol in de semantische harmonisatie van onderzoeksoutputtypes. Dit houdt in dat we zorgen voor een consistent begrip en een consistente toepassing van definities bij alle Vlaamse kennisinstellingen, het FRIS-onderzoeksportaal en de belangrijkste Vlaamse publieke fondsenverlener, het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek – Vlaanderen (FWO).    

Publicatiecategorieën klasseren publicaties op basis van hun publicatietype. Enkele jaren geleden heeft ECOOM-Interoperabiliteit een grondige analyse uitgevoerd van de publicatiecategorieën die door verschillende Vlaamse onderzoeksinstellingen worden gebruikt. Vervolgens hebben we deze categorieën, op basis van hun inhoud, afgestemd op die van het FWO en het onderzoeksportaal FRIS. Dit initiatief omvatte ook de semantische harmonisatie van de metadata zelf.

Meer recent, in 2024-2025, heeft ECOOM-Interoperabiliteit zich ingezet om de verschillende types van onderzoeksoutput van het FWO, FRIS en de Vlaamse kennisinstellingen verder op elkaar af te stemmen. Dit cruciale werk ondersteunt de vernieuwde rapporteringsmodule van het FWO, die via directe integratie met het FRIS-portaal automatisch metadata van onderzoeksresultaten in de tussentijdse en eindrapporten van onderzoekers opneemt. Binnen de FRISTO-werkgroep Onderzoeksoutput hebben de relevante stakeholders afspraken gemaakt over het gebruik van onderzoeksoutputtypes en de precieze semantische definities voor elk (sub)type onderzoeksoutput. Deze samenwerking zorgt voor administratieve vereenvoudiging en resulteert in volledige en uniforme informatie in FWO-rapporten. De FWO-rapportagemodule werd in januari 2024 operationeel voor A1-tijdschriftartikelen. Tegen 2027 zullen ook andere outputtypes (A2 niet-peer-reviewed tijdschriftartikelen; boeken en boekbijdragen, conferentiebijdragen, doctoraatsverhandelingen, preprints, rapporten, boekrecensies, octrooien en datasets) automatisch vanuit FRIS in het FWO-record worden geïntegreerd.       

De Vlaamse regering legt in haar beleidsagenda steeds meer nadruk op Open Science, onder meer door de ontwikkeling van een roadmap met een monitoringsysteem voor Open Science-initiatieven in Vlaanderen. Een belangrijk onderdeel hiervan is het toevoegen van metadata van onderzoeksdatasets aan het FRIS-portaal. Het is van cruciaal belang dat de kwaliteit en FAIR-conformiteit (met name interoperabiliteit en herbruikbaarheid) van deze datasets grondig worden beoordeeld. In dit kader onderzoekt ECOOM-Interoperabiliteit effectieve methoden om dit te bereiken.